बालविवाह न्यूनीकरणका लागि चौतारा नगरका विद्यार्थीलाई अभिमुखीकरण

चौतारा, फागुन २९। 

बाल विवाह न्यूनीकरणका लागि माध्यमिक तहका विद्यार्थी हरू  सँग १ दिने अभिमुखीकरण कार्यक्रम सुरु भएको छ ।

चौतारा साँगाचोकगढी नगरपालिकाका भित्रका २३ वटा माध्यमिक बिद्यालय हरुमा सञ्चालन गरिने सो अभिमुखीकरण कार्यक्रम गत आइतबारबाट सुरु भएको हो ।

सो अभिमुखीकरण कार्यक्रमको बागमती प्रदेशको सामाजिक विकास मन्त्रालय अन्तर्गत सिन्धुपाल्चोक जिल्लामा खटिई कार्य गर्दै आइरहेका जिल्लाका बाल विवाह न्यूनीकरण प्रदेश निर्माण सहजकर्ता अर्जुन शर्माले सहजीकरण गरिरेका छन् ।

हालसम्म नगरपालिका वडा नं। ४ को सेतीदेवी पञ्चकन्या माध्यमिक विद्यालय, वडा नं। ४ कै कालीदेवी मावि, वडा नं। ९ को इर्खु मावि र वडा नं। १ मा रहेको सेतीदेवी माविमा सो अभिमुखीकरण कार्यक्रम सम्पन्न भएको सहजकर्ता शर्माले जानकारी दिए । अन्य बिद्यालयहरुमा समेत कार्यक्रम निरन्तर सञ्चालन हुने उनले बताए ।

पछिल्लो समयमा परिवारको करकापमा भन्दा पनि  आफूखुसी प्रेम बालविवाह गर्नेहरूको सङ्ख्या  बढी रहेकोले  सोही उमेर समूहका विद्यार्थीमा जनचेतना ल्याउन सकेमा बाल विवाहका घटनाका न्यूनीकरण ल्याउन सकिन्छ भन्ने हेतुले यस प्रकारको कार्यक्रम तय गरेको चौतारा साँगाचोकगढी नगरपालिकाका उपप्रमुख जानुका पराजुलीले जानकारी दिइन् ।

माध्यमिक तहका अध्ययनरत बालबालिका बालविवाह हुने उमेर समूहका हुने हुँदा उनीहरूमा नै बालविवाहले पर्ने असरको विषयमा जानकारी गराउन सके बाल विवाहका घटनामा न्यूनीकरण ल्याउन सकिन्छ उपप्रमुख पराजुलीले भनिन् ।

अभिमुखीकरण कार्यक्रममा बाल विवाहले पार्ने असर, बालविवाह गरे वा गराएमा हुनसक्ने कानुनी सजाय र बाल विवाह न्यूनीकरणमा विद्यार्थी, अभिभावक र विद्यालयको भूमिकाको विषयमा जानकारी गराइएको सहजकर्ता शर्माले जानकारी दिए  ।

नगरपालिकाले नगरपालिकामा बालविवाह न्यूनीकरणमा टेवा पुग्ने हेतुले नगरपालिकाबाट सञ्चालनमा रहेका ३ वटा रेडियोहरूमा बाल विवाह न्यूनीकरणमा टेवा पुग्ने  जिंगलहरु समेत प्रसारण गरिरहेको छ ।

नगरपालिकाले बाल विवाहले पर्ने असर र प्रभावको बारेका समुदायमा चेतना फैलाउने उद्देश्यले विभिन्न स्थानमा होडिङ बोर्ड समेत राख्ने तयारी गरिरहेको चौतारा साँगाचोकगढी नगरपालिकाका उपप्रमुख जानुका पराजुलीले जानकारी दिइन् ।

यस्तै नगरपालिकाले बाल विवाह न्यूनीकरणमा विद्यार्थीको भूमिका विषयमा मावि स्तरीय निबन्ध लेखन कार्यक्रम समेत गर्ने कार्यक्रम तय गरेको छ ।

चौतारा साँगाचोकगढी नगरपालिकाको आर्थिक सहयोग र दिगो मिडिया एण्ड रिसर्च प्रा.लि.को आयोजनमा अन्तरक्रिया कार्यक्रम भएको हो ।

बागमती प्रदेश सामाजिक विकास मन्त्रालयले २०७८ सम्ममा प्रदेशलाई बाल विवाह मुक्त प्रदेश बनाउने रणनीतिका साथ सशर्त अनुदानमा प्रदेशका सम्पूर्ण स्थानीय तहहरूमा बाल विवाह न्यूनीकरणका लागि सामृुदाय परिचालको लागि बजेट समेत विनियोजन गरेको छ ।

सिन्धुपाल्चोकका अन्य स्थानीय तहले समेत बाल विवाह न्यूनीकरणमा सहयोग पुग्ने खालका विभिन्न कार्यक्रमहरू गर्दै आइरहेका छन् ।

२० वर्ष उमेर नपुगेका बालक वा बालिकाबिच हुने विवाहलाई बाल विवाह भनी नेपालको कानुनले भनेको छ । २० वर्ष उमेर नपुगेका बालक र बालिका आफैँले राजी खुसीले अथवा आमाबुबा वा अभिभावकको स्वीकृतिमा विवाह गरे भने पनि त्यस्तो विवाहलाई बाल विवाह नै मानिन्छ ।

मुलुकी अपराध संहिता, २०७४ को दफा १७३ को उपदफा ९१० मा विवाह गर्ने व्यक्तिको उमेर २० वर्ष नपुगी कसैले विवाह गर्नु गराउनु हुँदैन यदि यस्तो प्रकारको विवाह भएमा विवाह स्वतः बदर हुने कानुनमा उल्लेख छ ।

नेपालको कानुनमा बाल विवाह गर्ने र गराउने व्यक्तिलाई बालबालिका विरुद्धको कसुर मानी ७५ हजार सम्म जरिवाना र ३ वर्ष सम्मको कैद हुने व्यवस्था रहेको छ ।